Rolluik open, hoofdlicht aan. Eén voor één worden vele slingers met sierlampjes aangezet. Rijen en rijen aan zorgvuldig uitgestalde kleurrijke Hindoeïstische godenbeelden, bloemkransen, kaarsen, traditionele Hindoestaanse kommen en offerbenodigdheden worden uitgelicht. Wanneer Akash Anroedh zijn winkel Laxmi Nagar aan de Groene Hilledijk 183-185 opent, doet hij dit altijd volgens hetzelfde ritueel. Bij Laxmi Nagar zijn alle producten te koop die hindoes gebruiken om hun religie dagelijks te beoefenen en grote levensgebeurtenissen te markeren. Akash kruipt achter de toonbank, zet Indiase muziek op en steekt nog even een stokje wierrook aan. De dag kan beginnen.
Ontelbaar veel goden en producten
In 2015 opende Akash, destijds pas 21 jaar, zijn eerste winkel in Rotterdam-Noord. De ruimte was piepklein, slechts 40 vierkante meter, en veel te krap voor zowel het assortiment als zijn ambities. “Als er twee klanten binnen waren, vormde zich al een rij buiten.” Dus zocht hij een grotere ruimte en belandde in 2017 met Laxmi Nagar aan de Groene Hilledijk. Eind 2019 kwam daar nog een grote winkel van 450 vierkante meter in Den Haag bij: Vishnu Nagar. Hoeveel verschillende producten er in de winkel te koop zijn? Akash lacht, maar durft er eigenlijk geen getal op te plakken. Het zijn er vele honderden. “In het hindoeïsme hebben we heel veel verschillende goden, of eigenlijk verschillende gedaantes van één god. Elke verschijning heeft zijn eigen betekenis en eigen symbolische voorwerpen. Zo staat Laxmi voor geluk en welvaart in het leven. En de godin Saraswati, die vaak met een sitar en een boek wordt afgebeeld, staat voor muziek en wijsheid. Voor elke god en godin heb je dus weer aparte spulletjes nodig.”
Dicht bij het vuur
Als kind en tiener had Akash erg weinig met het geloof. Bij zijn moeder thuis, waar Akash grotendeels opgroeide, speelde het geen grote rol. Maar toen zijn vader in 2015 op jonge leeftijd overleed, kwam Akash naar eigen zeggen ‘dicht bij het vuur’ en ging er ‘een nieuwe deur’ voor hem open. “Mijn vader kwam uit een hele strenge familie, de hoogste kaste. Na zijn overlijden moest ik allerlei ingewikkelde rituelen uitvoeren. Twee weken binnen blijven, mensen geen hand meer geven, op de grond slapen met bepaalde grassen. Ik wilde weten wáárom we dat allemaal deden, wat de betekenis ervan was. Mijn moeder nam me toen voor het eerst mee naar India. Wow… Zoiets had ik nog nooit gezien. Ik vond het prachtig en vroeg me af waarom de winkels in Nederland deze rituele producten niet hadden. Dus toen ben ik zelf maar een winkel begonnen.” In de winkel in Den Haag siert een foto van Akash’ vader het altaar. “Mijn vader is het brein geweest achter dit alles. Door hem ben ik er in gerold. Ik vind het ontzettend jammer dat hij hoogtepunten zoals het openen van de winkels niet heeft mogen meemaken.”
Ervoor gaan
Kijkend naar zijn twee goedlopende winkels voelt Akash zich trots en dankbaar. Het succes is hem allerminst komen aanwaaien. Ondernemend als hij was, stond Akash als tiener al met Bollywood dvd’s en cd’s op braderieën, maar op school had hij het erg moeilijk. Via het speciaal onderwijs en de praktijkschool haalde hij met veel moeite MBO niveau 1, 2 en 3. Na verschillende baantjes in de mode belandde hij in een uitkering. Maar via de Businezzclub, een coachingstraject voor werkloze jongeren met een ondernemersdroom, kreeg Akash een kans om zichzelf te bewijzen. Het pakte goed uit. Akash: “Je moet er wel echt voor gaan en er heel veel voor opgeven. Ik het begin had ik voor niks of niemand tijd. Het was en ís nog steeds nachten lang doorwerken. Planningen maken, bestellingen doen, continu met India bellen, containers die te laat aankomen, stress, stress, heel veel stress. Ik ben nu al grijs aan het worden en ik ben pas 26! Maar ik open de winkels elke dag met trots.”
Divali
In deze periode van het jaar is Akash druk in de weer om zijn winkel gereed te maken voor Divali, het lichtjesfeest dat half november gevierd wordt. Een deel van de winkel is volledig gehuld in roze en witte gedrapeerde doeken. Op tafels staan honderden diya’s, traditionele kaarsjes van geklaarde boter, in allerlei kleuren en vormen uitgestald. Voor de hindoegemeenschap en Akash in het bijzonder is Divali het grootste en belangrijkste feest van het jaar. Niet alleen vanwege de mooie omzet die hij daarmee draait, maar ook vanwege de betekenis. Akash: “Divali wordt door elke hindoe, ongeacht waar je bent, gevierd. In het hele huis branden lichtjes om de godin Laxmi naar binnen te leiden om geluk en welvaart te brengen. Het betekent ook een nieuwe start, een nieuw jaar. Het is een tijd om jezelf opnieuw op te laden en kracht te vinden. Om het licht in het leven te zien. Dat vind ik juist nu in deze moeilijke tijden extra belangrijk.”
De wereldwijde covid-19 crisis heeft er ook bij Laxmi Nagar ingehakt. Hoewel klanten de winkel nog steeds weten te vinden voor alledaagse religieuze producten en beelden, is de verkoop van traditionele kleding voor bruiloften volledig ingestort. “Met bruiloften willen families elkaar overtreffen. Steeds groter, steeds mooier, exclusiever.” Akash heeft zelfs een paard in een manege staan dat in een rijk gedecoreerd kostuum wordt verhuurd voor bruiloften en andere grote vieringen. “Die inkomsten zijn echt helemaal weggevallen, want mensen trouwen nu thuis en houden het simpel. Het is een dieptepunt, maar ik blijf positief. In het hindoeïsme is er altijd een oplossing, want er is nooit een einde.”
Eigentijds geloven
Exclusief zijn en tegelijkertijd inspelen op de wensen van zijn veranderende publiek, dat is wat Akash wil. Producten, poeders en mengsels worden speciaal voor Akash’ winkels in India gemaakt, maar dan naar eigen receptuur én voorzien van gelikte eigen stickers en verpakkingen. “De Indiase markt is toch anders dan de Nederlandse. De Nederlandse hindoegemeenschap bestaat vooral uit Surinaamse Hindoestanen, en daar gelden net weer andere gebruiken en producten dan in India. En in Nederland zijn we ook highclass, heel kieskeurig. Wij willen de godin zó en zó afgebeeld zien. Samen met die andere godin, en nog een steentje. Werkelijk, hoofdpijn!” En dan moet het óók nog in de moderne interieurs passen. Dus krijgen zelfs de traditionele kleurrijke godenbeeldjes een make-over. “Het is leuk al die kleurtjes. Maar mensen willen ook rust in huis. Vooral jongeren.” Trots wijst Akash naar de nieuwste collectie godenbeeldjes, wit marmer met gouden accenten én een subtiele roze kleur op de lotusbloem. “Dat is echt mijn touch. Deze beelden vind je nergens anders, zelfs niet in India!”
Laxmi Nagar
Groene Hilledijk 183-185
Openingstijden
Maandag: 10:00 – 18:00
Dinsdag: gesloten
Woensdag en donderdag: 10:00 – 18:00
Vrijdag: 10:00 – 20:00
Zaterdag: 10:00 – 18:00
Zondag: 12:00 – 17:00
‘De Toonbank’ is een portretserie die je wekelijks meeneemt in de dromen en drijfveren van bevlogen ondernemers aan de Beijerlandselaan en Groene Hilledijk. Met ruim 200 winkels is deze winkelstraat dé plek om op ontdekkingstocht te gaan langs bijzondere speciaalzaken, restaurants en cafés. Achter de kleurrijke uitstallingen en etalages van de winkels schuilen de meest inspirerende en ontroerende verhalen over ondernemen, vallen en opstaan. De Toonbank is een initiatief van Lieke van Pruijssen en Bieke Versloot (Veldwerk) in opdracht van BIZ-ondernemers en Alliantie Hand in Hand. Fotografie door Marwan Magroun.
